PARA İDARESİ

Şüphesiz, para kazanmak önemli bir konudur.Fakat elde edilen paranın idaresi belki de ondan çok daha önemlidir.Çünkü bugün tüm mal ve hizmetlerin değeri para ile ödenmektedir.Bu sebeple paranın iyi idaresi her ailenin en büyük sorumluluklarından biridir.

Eğer büyük  çabalar sonucu kazanılan para belirli bir plana göre harcanırsa,daha fazla istek ve ihtiyacı karşılamak mümkün olur.Harcamalarla ilgili karışıklıklar ortadan kalkar.

Para idaresi için geliştirilen harcama planı genellikle “bütçe” olarak ifade edilir.

KAYIT TUTMA 

         Paradan daha çok yarar elde etmek için bir bütçe geliştirmeden önce paranın nereden veya nerelerden, ne miktarda geldiğini ve nerelere gittiğini belirleyiniz.

         Bunu belirlemek için ise aybaşından başlamak üzere ay boyunca her hafta ayrı bir defter sayfası veya kağıda gelir ve harcamaları kaydediniz. Bunun için, önce kağıdın başına kapsadığı hafta tarihle belirtilir. Sonra kağıdın bir yanına “GELİRLER” diğer yanında “HARCAMALAR” başlıklı iki sütun açılır. Hafta boyunca ele geçen ve harcanan paranın miktarı ve nelere ait olduğu uygun başlığın altına kaydedilir. Her hafta sonunda her iki sütunun toplamı alınır. Gelir toplamında harcamaların toplamı çıkarılır. Artan gelir ikinci haftanın sayfasına gelir sütununa aktarılır. Bu işlemi ay sonuna kadar her hafta aynı şekilde tekrarlayınız.

         Ay sonunda mevcut aylık toplam gelir ile mevcut aylık toplam harcama miktar ve alışkanlıkları göz önüne açık seçik serilir. Böylece aileniz için harcama çeşitlerini incelemek ,  gereksiz bazı harcamaları ortadan kaldırarak yeni bir harcama planı geliştirmek mümkün olur.

ÖRNEK

6-12   Nisan 1998

Ay sonunda mevcut aylık toplam gelir ile mevcut aylık toplam harcama  miktar ve alışkanlıkları göz önüne açık seçik serilir. Böylece aileniz için harcama çeşitleri incelemek, gereksiz bazı harcamaları ortadan kaldırarak yeni bir harcama planı geliştirmek mümkün olur. 

BÜTÇENİN YAPILMASI

          Kayıt tutma işlemi tamamlandığı zaman , ailenizin gerçek ihtiyaç ve istekleri doğrultusunda iş görecek aylık bir bütçe hazırlamaya başlarız. Uygulanabilir gerçekçi bir bütçe 5 adımdan oluşur.

          Birinci adım;aylık gelirin tahmin edilmesidir.Bu tahmin için önceki bir ay süresince tutulan haftalık kayıtlardan yararlanınız.Tüm gelir kaynakları her birinden ay boyunca beklenilen miktar bu kayıtlardan çıkarılır ve belirlenir.

          İkinci adım;geçen ay içinde yapılan harcamalara ait kayıtların incelenmesidir.Bunlardan bazıları değişmeyen (sabit) özellikte harcamalar olabilir.Örnek:kira,taksit vb.Bilindiği gibi, bu tür harcamalar kesinlikle ödenmesi gereken harcamalardır.Bu sabit harcamaların listesini çıkarıp para olarak miktarını hesaplayınız.

          Üçüncü adım;değişen harcamaların tespitidir.Bu harcamalar yiyecek,giyecek,tamir masrafları,ulaşım,harçlıklar,eğlence,kültür,sağlık vb. Başlıklar altında toplanabilecek harcamalardan oluşur.Değişen harcamalar,günlük yaşam için ihtiyaç duyulan para miktarıdır.Bu miktarı belirlemede yine geçen ay tutulan kayıtlardan yararlanınız.Gelirden sabit harcamaların çıkarılmasından sonra geriye kalan miktar,planı yapılan ay içinde değişen harcamalar için kullanılacak miktardır.

Harcama kayıtlarını incelerken nelerin sizin için çok önemli olduğuna karar veriniz,gereksiz harcamaları ortadan kaldırmaya çalışınız. Daha sonra değişen her harcama grubunun aylık toplam miktarını tahmin edip, ay içindeki hafta sayısına bölerek, her bir hafta için gelirden değişen harcamalara ayrılacak miktarı belirleyiniz.

1 AYLIK TASARRUF PLANI

          Dördüncü adım; Tasarruf belirlenmesidir. Bunun için “olması gerekenler “ ve “olsa iyi olur fakat şart değil” şeklindeki iki sütunu olan bir liste yapınız. Bu başlıkların altına kısa  vadede ve uzun vadede elde etmek istediğiniz  istek veya ihtiyacınızın çeşidi, tahmini fiyatları ve ihtiyaç duyacağınız tarihleri yazarak  kayıt ediniz. Elbette bir seferde bütün ihtiyaç ve istekler için para biriktirilemez. Bu nedenle uzun vadede veya kısa vadede elde edilecek ihtiyaç ve isteklere karar verilerek tasarruf yapmak daha doğru olur. Bunun için ailenizdeki tüm bireylere uygun bir zaman belirleyip, bir aile toplantısı yaparak kişisel ve tüm aileye ilişkin istek ve ihtiyaçlar arasından en önemli veya acil olanları seçiniz. Daha sonra bunlara ödenecek miktarı belirleyiniz, ödeme tarihine kadar kaç hafta varsa ona bölünüz, çıkan miktarın o aya düşen kısmını sabit harcamalara tasarruf edilecek miktar olarak ekleyiniz.

          Beşinci ve son adım ise bütçenin dengesinin sağlanmasıdır. Yani daha önceki adımda belirlenen sabit ve değişen harcamaların toplamının gelire denk olması gerekir. Eğer aylık harcamalar toplam gelirden fazla ise planı yeniden inceleyip düzeltmeler yapmamız gerekir.

          Eğer plan tam ise şu hususlar hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.

1. Gelecekteki   büyük ödemelerin nasıl planlanacağı

2. Borçların nasıl ödeneceği

3. Günlük harcamaların nasıl karşılanacağı

4. Özel isteklerin nasıl alınabileceği